Litijum (grč. lithos — kamen), oznaka Li, je alkalni metal koji je najlakši od svih poznatih metala i ima najmanju gustinu među svim čvrstim elementima (u standardnim uslovima). Litijum ima redni broj 3 u periodnom sistemu elemenata. Atomska težina litijuma je 6,94. Specifična težina ovog metala je 0,534 (pri 20 stepeni celzijusa).
Proizvodnja litijuma je privredna grana koja ubrzano raste. Na globalnom nivou dominira tzv. Velika trojka (engl. Big Three), koju čine: američki Albemarle sa sjedištem u Šarlotu, Sjeverna Karolina (NYSE: ALB), čileanski Sociedad Quimica y Minera de Chile sa sjedištem u Santijago de Čileu (NYSE: SQM) i američka Food Machinery Corporation – FMC sa sjedištem u Filadelfiji, Pensilvanija (NYSE: FMC). Za Big Three se smatra da drže 70-80% svjetske proizvodnje litija, ali u posljednje vrijeme sve veće učešće u proizvodnji litijuma ostvaruju kineske kompanije. Prva šira primjena litijuma počela je u drugom svjetskom ratu kada je korišćen kao mazivo za avionske motore. Potražnja se znatno povećala tokom Hladnog rata kada je litij korišten u proizvodnji nuklearnog oružja, a SAD postao prvi proizvođač u svijetu. Litijum se koristi u proizvodnji stakla i keramike, te u metalurgiji.
Međutim, od 2010. godine je počela velika pomama za ovim metalom. Razlog su baterije u kojima je litij prisutan još od kraja prošlog stoljeća kada je otkriven visoki potencijal litija kao jedne od komponenti elektrolita.
Zbog spomenutih hemijskih karakteristika (niske atomske mase i povoljnog omjera snage i težine) nastale su litijeve jednokratne (nepunjive) baterije u kojima se litij koristi u metalnom stanju. Međutim, pojava litij-ionskih baterija koje se mogu puniti i imaju veliku gustinu energije izazvala je enorman porast potražnje za ovim alkalnim metalom. Naročito je važno otkriće da litijum-ionske baterije predstravljaju izuzetno dobar rezervoar energije za električne automobile. Mnogi zbog toga litijum smatraju novom naftom, odnosno resursom budućnosti.
Nastavak slijedi …
Vidosav Pantić *
*Izneseni stavovi, ideje, zaključci, preporuke, analize i mišljenja pripadaju autoru i ne predstavljaju na bilo koji način stavove, ideje, zaključke, preporuke, analize i mišljenja ustanove u kojoj autor radi. Analize finansijskog/bankarskog tržišta i/ili pojedinačnih hartija od vrijednosti (akcija, trezorskih zapisa, obveznica) nisu prijedlog za kupovinu ili prodaju hartija od vrijednosti. Analize ove vrste su lični stavovi autora, a ne bilo kakva vrsta investicionog savjeta.
