U većini zemalja statistički zavodi mogu relativno brzo dati informaciju o smeru i veličini ekonomske aktivnosti.
Takvu, vrlo ažurnu ekonomsku statistiku, i pored ogromne populacije i velikog broja ekonomskih subjekata, obezbeđuje Nacionalni biro za statistiku Narodne Republike Kine.
Najkraće u roku od tri nedelje od završetka tromesečja (kvartala) publikuju se sve najznačajnije informacije o kineskoj ekonomiji.
Iz kineskih statističkih publikacija saznajemo da dok je skoro sva zapadna zemljina hemisfera bila zauzeta borbom protiv inflacije, a u Kini inflacija već mesecima ne predstavlja nikakav problem.
Nakon inflatornog “udara” u prvoj godini pandemije korona virusa (2020) kada je inflacija dosegla maksimum od 5,4% u februaru 2020.godine, novi talasi inflacije se u Kini nisu pojavili.
U poslednjih dve godine, april 2022 – april 2024.godine godišnja inflacija u Kini je u proseku ravno 1%.
U zadnja tri meseca (februar, mart i april 2024) godišnji rast industrijske proizvodnje je iznad 6% i veći je nego što je bio pre pandemije.
Stopa nezaposlenosti u aprilu 2024. od 5% kao da je proizašla iz američke ekonomske teorije i prakse, koja za cilj ekonomske – monetarne politike uzima stopu nezaposlenosti od maksimalno 5%.
Najbolji dokaz vitalnosti kineske ekonomije, u vremenu kada eurozona flertuje sa rastom od 0%, su visoke stope rast realnog bruto domaćeg proizvoda.
Godišnja stopa rasta realnog BDP Kine
Izvor: Kineski nacionalni biro za statistiku.
U zadnja četiri kvartala realni BDP raste po godišnjoj stopi od 5%, ili iznad 5%.
Koji su glavni razlozi ovako visokog rasta kineske ekonomije, koji bi se mogli propisati kao recept za ekonomski uspeh?
Prvi je štednja tj. odlaganje lične potrošnje, drugi su investicije, a treći je prilagođavanje deviznog kursa potrebama kineskih izvoznika.
Od početka 2022.godine do polovine maja ove godine kineski juan je prema američkom dolaru oslabio za 13%.
Kineski izvoznici su za jedna izvezeni dolar robe sa početka 2022.godine dobijali 6,3 juana, a polovinom maja ove godine dobijaju 7,23 juana, jedan juan više.
Zajednički imenitelj nastavka ekonomskog čuda je neodustajanje od razvoja proizvodnih delatnosti koje stvaraju trećinu bruto domaćeg proizvoda u 2023.godini.
Taj pokazatelj u Sjedinjenim Američkim Državama je 10%.
Amerika i Kina su u rat, trgovačkom, od 2017.godine, kada je administracija američkog predsednika Donalda Trampa počela uvoditi carine i trgovačke barijere na uvoz kineske robe SAD.
Pre desetak dana, uvođenjem carina od 100% na uvoz automobila na električni pogon iz Kine, započela je nova runda američko-kineskog trgovačkog rata i Pacifik ostaje sve, samo ne tihi okean.
Balkanske ekonomije mogu birati između kineskog i američkog ekonomskog modela?
U prvom modelu udeo proizvodnje u bruto domaćem proizvodu je oko trećine, a u drugom 10%.
