Omiljeni, i najčešći kratkoročni, način zaduživanja i Republike Srpske i Federacije Bosne i Hercegovine je emitovanje, ili prodaja, trezorskih zapisa na period od šest mjeseci.
Category: Banking/Bankarstvo
Kamatne stope u eurozoni – Kraj termidorskog terora?
Evropa je nedavno odlučila da završi dugački ciklus smanjenja kamatnih stopa koji je trajao, sa dva kratka prekida, 20 godina.
Rast evropskih ekonomija – Zapadna pitanja
Stopa rasta realnog BDP, inflacija i stopa nezaposlenosti su tri najbitnija podatka na osnovu kojih se donose zaključci o zdravlju jedne ekonomije i njenom položaju u odnosu na druge ekonomije.
Novac u tri valutna područja – Miris M2 na Balkanu
Koliko god dobrovoljno, ili prisilno, stremili ka Evropskoj uniji i dokazivali da se EU ne razlikuju mnogo od njih, jer su i njih dve, od kada znaju za sebe u Evropi, i Srbija i Bosna se od EU razlikuju u mnogo toga – čak i u onim stvarima u kojima se ne bi trebala očekivati razlika.
Cijena novih stanova u Republici Srpskoj u trećem kvartalu 2023.godine – Pokvarena očekivanja
9.novembra su objavljeni podaci o cijenama novih stanova u Republici Srpskoj za treći kvartal (tromjesječje) 2023.godine.
Rebalans budžeta Republike Srpske za 2023.godinu – Osnovna promjena
U žaru ekonomskih rasprava o rebalansu budžeta na 6.redovnoj sjednici Republike Srpske održanoj početkom novembra raspravljalo se o svemu i svačemu osim o onome što je najbitnije.
Monetarni agregati u Bosni i Hercegovini – Šta to bješe novac?
Iza na prvi utisak vrlo komplikovanih stručnih pojmova, iz bilo koje oblasti, uvijek se kriju vrlo jednostavne stvari razumljive svakom prosječno inteligentnom čovjeku.
Cena uralske nafte – Svaka ponuda stvara sebi tražnju
Vrlo često se desi da neka mera ekonomske politike ne da željene rezultate, isto kao što i sankcije dovedu do neočekivanog ili potpuno suprotnog ishoda.
Građevinarstvo u Bosni i Hercegovini – Vrlo otporno
U jednoj od prethodnih objava pokazili smo da ekonomija Bosne ispoljava drugačije osobine u pogledu kretanja kamatnih stopa u poređenju sa eurozonom.
Rast cijena u BiH i promjene u ekonomskom sistemu – Ono što bi trebalo biti najbitnije
Promjene u cijenama pružaju izvanredne informacije za razumijevanje promjena u ekonomskom sistemu, a nakon toga i za donošenje mjera ekonomske politike radi stvaranja željene strukture ekonomskog sistema.
Šta Srbija misli o ekonomiji Bosne – I ne samo ona
U Srbiji vlada uverenje da Bosna preuzima monetarnu politiku Evropske centralne banke (ECB) i da nema svoju vlastitu monetarnu politiku.
Zakon o izjednačavanju opterećenja – Ili kako su se Njemci kućili
Posljedice svakog rata su povećanje ekonomske nejednakosti među stanovništvom i Njemačka nakon Drugog svjetskog rata nije bila izuzetak.
Cijene stambenih nekretnina u Njemačkoj – Okruglo 100 godina ranije
Poučeni iskustvom iz perioda Vajmarske Republike (1919 -1933) njemački ekonomisti su vrlo suzdržani i naročito oprezni kada se radi o novčanim (monetarnim) pitanjima.
MMF i Srbija – Da je …
Dve najvažnije međunarodne finansijske institucije su MMF i Svetska banka, i obe imaju sedište preko Atlantika, u Vašingtonu.
Višestruki devizni kursevi kao opcija za Srbiju – Vredi pokušati?
Jedna od najboljih mera uspešnosti jedne nacionalne ekonomije i ekonomske politike koja se provodi je razlika uvoza i i izvoza, to jest saldo (stanje) u spoljnoj trgovini.
Proizvodnja i trgovina u Srbiji – Zna se ko kosi, a ko vodu nosi?
Indeksi cena otkrivaju opštepoznate stvari, koje u vremenu visoke inflacije dobijaju dodatno ekonomsko značenje.
Infacija u Srbiji – Gašenje domaćih žarišta
Prvi korak u definisanju svake ekonomske politike koja za cilj ima smanjenje visoke inflacije (antiinflaciona politika) je određivanje uzroka inflacije.
Kamatne stope i inflacija – Zavisi od
Glavni alat za borbu protiv inflacije pored smanjenja štampanja novca je u većini zemalja povećanje kamatnih stopa, ali uspeh nikada nije potpuno izvestan, čak ni u zemljama koje imaju istu valutu.
Kako razmišlja tržište akcija nakon 9 mjeseci – VI
Završen je treći kvartal godine, dovoljno vremena da se na osnovu stanja na tržištu akcija izvedu zaključci o nekim, za svjetsku ekonomiju, vrlo bitnim ekonomskim procesima i pojavama.
Ruska proizvodnja u ratnim vremenima – Vojni kejnzijanizam
Na primjeru Njemačke smo vidjeli da njen proizvodni sektor mjereno sa PMI ima ogromnih problema i da je njegovo stanje u avgustu ove godine na nivou najlošijih rezultata iz perioda pandemije (maj 2020. godine).
Inflacija u Rusiji – Elementarna nepogoda
Kako sa aspekta uvedenih sankcija objasniti nagli rast inflacije u Rusiji u avgustu ove godine i da li će relativno visoka inflacija u Rusiji proizvesti društvene promjene u Rusiji?
Globalni lanci snabdjevanja – Paradoksalno, nikad bolje
Globalizacija se, i kao proces i kao stanje svjetske ekonomije, zasnivala pored ostalog na specijalizaciji zemalja za određenu vrstu proizvodnje i izmještanju proizvodnje u druge države.
Proizvodnja u Njemačkoj u drugoj godini rata u Istočnoj Evropi – Njegov san, obuzdavanje Njemačke
Postoji mnogo anegdota o kraju Drugog svjetskog rata, a jedna od najpoznatijih glasi: “Nakon potpisane kapitulacije Njemačke Vinston Čerčil (tadašnji britanski premijer i kasniji dobitnik Nobelove nagrade) kreće na godinama željeni spokojni počinak, a batler (šef posluge) na pitanje kada da ga probude dobija odgovor – Možete me probuditi jedino ako se Njemačka ujedini”.
Vanredna sednica Izvršnog odbora Narodne banke Srbije od 11.septembra 2023.godine – Srpska bankarska revolucija
Kriza, u formi inflacije i rasta kamatnih stopa nas podseća da tržišna privreda ne podrazumeva samo slobodno formiranje cena, već i slobodu države da reguliše te iste cene.
Odnosi banaka sa sjedištem u Republici Srpskoj prema strancima – Ahilova peta
Za 17 dana stupa na snagu jedna odluka Agencije za bankarstvo Republike Srpske (ABRS) koja je indirektno trebala olakšati finansiranje budžetskog deficita Republike Srpske i povećati likvidnost tržišta javnog duga Republike Srpske.
Sumnja u obveznice Republike Srpske – 12 kupaca?
Prije nekoliko dana, 6.septembra, Republika Srpska je izvršila uspješnu emisiju petogodišnjih obveznica u ukupnoj vrijednosti od 130 miliona KM i po kamatnoj stopi od 6%.
Oduševljenost investitora sa obveznicama Republike Srpske – 60 kupaca
Tokom ove godine, uvijek i iznova, Republika Srpska je prvenstveno, ali ne samo, zbog velikog budžeta, prinuđena da savladava visoke prepreke koja je sama sebi postavila.
Dugoročno zaduženje Republike Srpske u 2023.godini – Medeni mjesec
U Republici Srpskoj, kako kod običnog svijeta, tako i kod ekonomista i bankara, i službenika u republičkim, opštinskim i gradskim organima uprave, a pogotovo u krugovima budžetskih korisnika (penzioneri, prosvjeta, boračka populacija) vlada velika zabrinutost u pogledu izvršenja budžeta u 2023.godini.
Emisija obveznica Republike Srpske čija glavnica dospjeva u ratama – Računajte na nas
Od 20.juna ove godine Republika Srpska je počela da emituje petogodišnje obveznice sa planom otplate po kojem svake godine otplaćuje jedan dio glavnice.
Zabluda u vezi visine javnog duga – Devizna iluzija
Kada su pitali jednog evropskog ekonomistu zašto je za ulazak u EU potrebno da javni dug bude ispod 60% BDP, a budžetski deficit manji od -3% BDP odgovor je bio:”Granica za javni dug od 60% BDP je postavljena zato što budžetski defict ne smije biti veći od -3% BDP, a budžetski deficit ne smije biti veći od -3% BDP zato što je granica za javni dug 60% BDP “.
Devizne rezerve Centralne banke BiH – Crno vino, crne oči?
Da li ste primetili da najveći deo medija na naslovne strane stavlja pretežno vesti koje kod većine ljudi izazivaju strah, zabrinutost i teskobu, a i da ogromna većina javnih ličnosti u eter šalje baš takvu vrstu poruka, kojima mediji ne mogu da odole, pa ih još i posole podebljanim i dramatičnim naslovima ?
Za koliko se zadužila Republika Srpska do Preobraženja 2023.godine? – Potpuno nepotrebna zbrka
U pogledu novca koji je pozajmila Republika Srpska nedavno su date dvije izjave koje apsolutno ne odgovaraju podacima Ministarstva finansija Republike Srpske i Banjalučke berze.
Devizne rezerve Srbije i javni dug Republike Srpske – Kamen oko vrata?
Internacionalizacija javnog duga Republike Srpske je započeta u Beču (emitovan dug od 168 miliona EUR), nastavljena u Londonu (emitovan dug od 300 miliona EUR), a u kojem mjestu će biti sljedeća internacionalna emisija javnog duga informacije ne postoje. Čitaj dalje
Vraćanje duga koji je nastao prije 5 godina u Beču – Čiča Miča gotova je priča
28. juna 2023.godine Republika Srpska je trebala poravnati obaveze nastale emisijom obveznica u Beču, pet godina ranije.
Tviter ekonomija – Si ili Pauel?
Između izvršne vlasti i monetarne vlast uvijek postoji vrlo napeta bitka, koja ponekad liči na obostrani ples po žici, tik iznad društvenog bezdana.
Ponašanje krda – Mala smicalica, sa velikim posljedicama
Ljudima upravljaju nagoni, razum i osjećanja, a prema mišljenju ljudi sve reakcije životinja su nagonske, instinktivne, ili urođene.
Održivost budžeta Republike Srpske – Jesen sa osmjehom rebalansa?
Planiranje budžeta je jedan od najsloženijih poslova ekonomske struke i kao svako drugo planiranje zasniva se na velikom broju pretpostavki o budućim ekonomskim kretanjima.
Da li je budžet Republike Srpske u minusu ili plusu? – Srpska budžetska zagonetka
Informaciju u vezi Konsolidovanog izvještaja o izvršenju budžeta Republike Srpske za prva tri mjeseca 2023. godini koja je objavljena 15.juna ne mogu razumjeti ekonomisti, pa onda ni svi ostali.
Finansiranje budžeta Republike Srpske u 2023. godini – Odstupljeno od budžeta?
Najvažnija ekonomska politika, posebno u zemlji poput Bosne, čija centralna banka ne može davati kredite, je fiskalna, ili uže posmatrano, poreska politika.
Strategija upravljanja javnim dugom Republike Srpske – Ljuta trava na ljutu ranu
Nakon što je donesena pravosnažna sudska odluka beogradskog suda da je RITE Ugljevik dužan drugoj, slovenačkoj, strani isplatiti 131 miliona KM i predati trećinu proizvedene električne energije, postavlja se pitanje koju strategiju upravljanja javnim dugom Republike Srpske treba izabrati?
Kamatna stopa na javni dug bosanskih entiteta – Srpski “izum” ničim izazvan
20.juna je u senci emisije obveznica Republike Srpske od 210 miliona KM izvršena i emisija obveznica Federacije Bosne i Hercegovine takođe na pet godina.
Inflacija u SAD – Posledice broja 3
Američki državna i ekonomska politika je ponovo dokazala viši stepen efikasnosti u porođenju sa područjem na kojem je evro zakonsko sredstvo plaćanja (evrozona).
Narodne obveznice u Republici Srpskoj – Romansa postoji samo u romanima
Vodeći računa o načinu finansiranja budžeta Repulike Srpske nedavno je srpska izvršna vlast, po uzoru na Republiku Hrvatsku (RH) predložila emisiju tzv. “narodnih”obveznica.
Odnosi Bosne i MMF-a – U pripravnosti
Većina zemalja koja očekuje da bi mogla imati kratkoročne probleme sa izmirivanjem obaveza po javnom duga obraća se MMF- u sa zahtjevom za ugovaranje Stand-by aranžman (SBA).
Finansiranje javnog duga Republike Srpske – Ruka koja djelimično hrani
Suditi o prirodi ekonomskih odnosa između Federacije Bosne i Hercegovine i Republike Srpske samo na osnovu različitog tumačenja položaja i odluka Ustavnog suda Bosne i Hercegovine u sarajevskim i banjalučkim medijima, i u krugovima sarajevskih i banjalučkih političkih elita (povodom pitanja statusa državne imovine) i negativnih emocija koja po tom osnovu nastaju između ova dva različita, ali i ista, društva bi nas odvelo na put potpuno pogrešnog zaključivanja
Monetarna politika Narodne banke Srbije – Preduhitrila Evropsku centralnu banku
Narodna banka Srbije je demonstrirala visok stepen i nezavisnosti i delimičnu efikasnost monetarne politike i te karakteristike srpske monetarne politike zaslužuju da budu istaknute.
Zaposlenost po privrednim djelatnostima u BiH – Kvalitet je u kvantitetu?
O društvenoj grupi se može razumno zaključivati, na način da njena brojnost određuje njenu snagu, kvalitet i uticaj?
Zaposleni u Bosni i Hercegovini – Analiza dva broja
Stanje na tržištu rada je jedan od najbitnijih pokazatelja stanja u nacionalnoj ekonomiji i smjera u kojem se ona kreće.
Zašto Republika Srpska ne bi trebala bankrotirati (6) – Kompleks niže vrijednosti
Jedna od predrasuda na tržištu javnog duga bosanskih entiteta je da je ono po svomu gore od tržišta javnog duga najrazvijenijih ekonomija.
Zašto Republika Srpska ne bi trebala bankrotirati (3) – Repriza?
Uvijek kad banka pozajmljuje novac njena likvidnost se smanjuje, a to štediše i ostali klijenti banaka ne vole.
Zašto Republika Srpska ne bi trebala bankrotirati (2) – Posudi me
Firme i fizička lica drže novac kod banaka, a banke drže novac, konvertibilne marke, kod Centralne banke BiH.
Zašto Republika Srpska ne bi trebala bankrotirati (1) – Na dohvatu ruke
U ovome i nekoliko narednih tekstova objasnićemo kako Republika Srpska može izmiriti obaveze koje dospjevaju krajem juna ove godine i zašto Republika Srpska ne bi trebala bankrotirati.
Politika isplate dividendi – Gdje to ima?
Kada se bosanski, ili šire posmatrano, čovjek sa Balkana nečemu negativnom, ili nekome negativnom rezignirano čudi vrlo često to izražava poznatom pesimističkom uzrečicom: “Gdje to ima?”