Paradoksalno, dobre ekonomske vijesti, poput otkrića velikih zaliha energenata, mogu zemlju koja je iznenada otkrila da je bogata mineralnim resursima staviti, samo nekoliko godina nakon što je pronašla novi bogati izvor prihoda, u mnogo teži ekonomski položaj nego kada je funkcionisala bez tih resursa.
Category: Energy/Energija
Zemlje izvoznice nafte – OPEC i OPEC+
Zemlje OPEC-a, u saradnji s ostalim izvoznicima nafte (OPEC+), imaju moć da preko dogovora o količini sirove nafte koju planiraju staviti na raspolaganje tržištu, utiču direktno na cijenu ove robe, a indirektno i na cijenu naftnih derivata, te na kraju i na globalnu i nacionalnu stopu inflacije.
Kratka istorija cene nafte – Promene u ponudi i tražnji
Analiza cene nafte u dužem vremenskom periodu otkriva njenu snažnu povezanost sa ekonomskim kretanjima, razvojem tehnologije i ponašanjem glavnih tržišnih aktera.
Bosansko i evropsko tržište električne energije – Paralelna stvarnost
U kontekstu socijalne ekonomske politike koju oba bosanska entiteta provode u elektroenergetskom sektoru razlika između unutrašnjeg i vanjskog tržišta električne energije nije dovoljno istaknuta, pa je malo ko svjestan stepena žrtvovane rentabilnosti koju ovaj sektor podnosi na oltar očuvanja društvenog mira.
Izvoz električne energije – Izvezi ili umri
Parola “izvezi ili umri” nastala je u zemljama u razvoju, koje su svojim ekonomskim politikama težile povećanju izvoza kao glavnom sredstvu za ostvarivanje što viših stopa ekonomskog rasta i za ubrzanje ekonomskog razvoja.
Nužnost dekarbonizacije bosanske ekonomije – I krave će uskoro postati sporne
Državama nastalim na području bivše Jugoslavije Zapadna Evropa je prvo “preporučivala” demokratiju, a uporedo sa njenim uvođenjem započeli su ratovi između naroda koji se razlikuju malo više od rođenog brata i rođene sestre (tzv. kompleks malih razlika među licima koji su rodbina u prvom koljenu je često uzrok velikih nesporazuma i omraza).
Zelena ekonomija u proizvodnji električne energije – Očigledni napredak
Cilj zelene ekonomije (green economy) je ostvarivanje ekonomskog rast i privrednog razvoj na način koji smanjuje ekološke rizike i degradaciju čovjekove okoline, te vodi računa o očuvanju prirodnih resursa.
Neto proizvodnja u bosanskim elektranama – Potrošnja za proizvodnju
Energetski bilans Bosne i Hercegovine se od 2017.godine stalno pogoršava i na osnovu podataka o proizvodnji električne energije za prvih devet mjeseci prošle godine, 2024. će najvjerovatnije biti godina sa najnižom proizvodnjom električne energije, zaključak je našeg posljednjeg teksta na ovu temu.
Proizvodnja električne energije u Bosni i Hercegovini – Najgora u zadnjih osam godina?
U krajiškom djelu Srpske, a i u cijeloj Srpskoj, je trenutno glavna društvena tema predložena izmjena Zakona o budžetskom sistemu kojim bi se gradovima sa populacijom iznad 100.000 stanovnika smanjili prihodi i isti preusmjerili ka manje razvijenim opštinama.
Cena industrijske struje – Bosanska nafta
Zavisno od raspoloživosti električne energije, željene profitabilnosti elektroenergetskog sektora, odnosu ekonomske politike prema industrijskim potrošačima i životnom standardu građana, a polazeći i od strukture i regulacije tržišta električne energije, promene u cenama električne energije namenjene pravnim licima su se u nekoliko zadnjih godina razlikovale od zemlje do zemlje.
Cena jednog kilovat-časa – Ubedljivo na začelju
Jedan bosanski entitet je dobio dozvolu da od početaka avgusta poveća cenu električne energije za 10%, a u drugom entitetu predstavnici Elektroprivrede Republike Srpske traže rast cena od 20%.
Profitabilnost banaka – Tržište ne pamti
Gotovo neprekidno, od oktobra 2008. do juna 2022.godine, Evropska centralna banka (ECB) je spuštala svoje referentne kamatne stope, a u jednom dugačkom, osmogodišnjem, periodu (jun 2014 – jun 2022) one su bile čak i negativne.
Cjena benzina i sabijenog prirodnog gasa (CNG) u Sjedinjenim Američkim Državama – Znatna ušteda
Najčešća goriva za pogon automobilskih motora su derivati nafte, ali kao što je opštepoznato u većini zemalja se aktivno radi na razvijanju alternativa ovim standardim pogonskim sredstvima automobilskih motora.
Regulacija cijena naftnih derivata u Republici Srpskoj – Povećanje maksimalne maloprodajne marže
Prošle su skoro tri i po godine od kada je Vlada Republike Srpske odlučila da se, u skladu sa Zakonom o regulisanju cijena (SG RS 106/09), umješa u način formiranja cijena na tržištu nafte i naftnih derivata,
Cena usluga prevoza u Bosni – Krov nad glavom i duvan
Svaka delatnost nastoji da poboljša svoj položaj u ekonomskom sistemu u odnosu na na ostale delatnosti povećavaju apsolutnu i relativnu (u odnosu na kapital) neto dobit.
Proizvodnja električne energije u BiH – Na pragu
Bez električne energije, u mraku, bez električnih aparata, rađalo se, živjelo i umiralo milienijumima i vijekovima, a unazad samo oko 150 godina civilizacija bez električne energije je postala nezamisliva.
Cijena naftnih derivata – Da, ali
Nemoguće je ne primjetiti ogroman broj motornih vozila na ulicama svih gradova čija upotreba stvara ogromnu potražnju za naftnim derivatima, a koje većina zemalja uvozi.
Svjetski novčani poredak – Petrodolar
Nakon Drugog svjetskog rata američki i saudijski vladari su se dogovorili da se cijena nafte obračunava u američkim dolarima i tim dogovorom je, uz fiksiranje odnosa cijene zlata u dolarima, kreiran svjetski novčani poredak baziran na dolaru.
Inflacija u zemljama u kojima je evro zakonsko sredstvo plaćanja – Klimaks?
U romanima svaka priča ima uvod, zaplet, vrhunac, rasplet i kraj, ili književnički rečeno – kompoziciju.
Cena električne energije i ekonomske reforme – Cvrčak i mrav
Promena cena na tržištu električne energije može poslužiti kao jedan od pokazatelja stepena regulacije cena u jednom ekonomskom sistemu i stepena spremnosti za ekonomske reforme.