Zemlje Evropske unije u svojim statistikama koje se tiču rada i zapošljavanja posebnu pažnju posvećuju zapošljavanju mladih osoba, vjerovatno zato što misle da na mladima svijet ostaje.
Category: With broadly closed eyes/Širom zatvorenih očiju
Federalne rezerve – Vatra, točak i centralna banka
U ekonomskim/stručnim krugovima Amerikancima se prigovara da kroz svakodnevno štampanje dolara zloupotrebljavaju svoju monetarnu politiku i da na taj način sebi obezbjeđuju povlašten položaj u međunarodnom ekonomskom sistemu na netržišnim osnovama.
Platni promet u bankama Srpske – U slobodnom padu
Međubankarski unutrašnji bezgotovinski platni promet – Srpska šapatom pade ?
U Republici Srpskoj je iz nekoga razloga prije par godina vladala prava javna manija u vezi poređenja njene ekonomije sa ekonomijom Federacije Bosne i Hercegovine.
Državna potrošnja tokom pandemije – Majka ili maćeha
Početkom jula Agencija za statistiku BiH objavila je podatke o upotrebi BDP-a za prvi kvartal 2021.god.
Javni dug Njemačke – Disciplina kičme
Kamatna stopa na desetogodišnje njemačke obveznice je referentna kamatna stopa na tržištu javnog duga zone evra i čim se ona pomjera, pomjeraju se i kamatne stope ostalih zemalja zone evra, makar se ne mjenjale referentne kamatne stope Evropske centralne banke.
Ekonomska politika Srbije – Za i protiv Aleksandra Vučića
U tradiciji srpskog društva je uvijek bilo da se opredjeljuje za ili protiv čovjeka koji je na čelu društva, a ne za i protiv ekonomske politike koja se vodila ili koja se još uvijek vodi, u njegovom mandatu.
Privredni sistem Crne Gore – Na jednu kartu
Uzrok krize crnogorskog javnog duga je pored monetarne kapitulacije i jedna karakteristika njenog privrednog sistema, koja je stvarana uporedo sa potpunom eurizacijom ekonomije i izborom evra za zakonsko sredstvo plaćanja u zemlji.
Politika deviznog kursa Narodne banke Srbije – Jednima daje, a drugima uzima
U Srbiji se na momente vode izuzetno intezivne rasprave na temu deviznog kursa dinara, a postoje i dugački periodi društvenog života kada druge privredne i ekonomske teme okupiraju srpsku javnost.
Kamatne stope u zoni evra – Učiteljica života
Ekonomska istorija se na ekonomskim fakultetima proučava u o okviru predmeta istorija ekonomske misli, doktrine velikih ekonomista ili jednostavno ekonomske doktrine.
Obaveze prema strancima – Kuda ideš Srbijo?
Negde od 2000-ih godina Srbija je usvojila politiku privlačenja stranih investicija kroz, što direktno što indirektno, plaćanje stranim investitorima, za svako otvoreno radno mesto.
Kamatna stopa na javni dug – Istekao garantni period?
Cijelu proteklu godinu, od momenta izbijanja pandemije, sve centralne banke na svijetu pokušavaju smanjiti kamatnu stopu po kojoj se zadužuju njihove države.
Ekonomija Islanda – Frede, laku noć
Male i nerazvijene zemlje se često u oceni svoje ekonomije pozivaju na mišljenja stranih stručnjaka, a zaboravlja se ili se ne zna, da i oni mogu pogrešiti i da su u prošlosti i grešili.
Krediti privatnim preduzećima – U leru?
U tržišnim privredama preovladava uvjerenje da su firme u privatnom vlasništvu glavni motori privrednog rasta i razvoja, makar u ekonomskom sistemu postojao i značajan dio firmi u državnoj svojini.
Evropska monetarna politika – Jedna velika greška
Evropska centralna banka/ECB je vodeći zajmodavac u zoni evra, ali i ona ponekad pravi greške koje su vidljive i osobama izvan ekonomske struke.
Javni dug velesila – Zapad na istoku?
Za balkanske zemlje Zapad je u ekonomskom smislu uvijek bio upravo tamo gdje je pokazivala busola – na zapadu.
Bitkoin kao novac – Revolucija koja traje?
Koncept kriptovaluta, čija je zvijezda bitkoin (eng. bitcoin), je nerazumljiv ne samo za neekonomiste, već i za čak dio ekonomske struke.
Glavno ekonomsko pitanje je šta je to što bitkoin (ne)čini, novcem, tj.sredstvom razmjene, u pravom smislu te riječi?
Široke ruke
Prije par dana (2.12.2020.god.) Republika Srpska je kroz emisiju obveznica uzela kredit na deset godina.
Manjak u mozgu
Odstupanje usvojene strukture i visine budžeta od poželjne ili očekivane zahtjeva ponovno uravnoteženje budžeta ili rebalans budžeta.
Obaveze prema strancima
Zasigurno najpreciznija statistika u BiH je tzv. monetarna statistika, nju prikuplja, obrađuje i stavlja na uvid javnosti Centralna banka BiH, ali ta vrsta statistike se u našim javnom prostoru ne pominje.
Carstvo nebesko i carstvo zemaljsko
Ovogodišnje vjerske povorke u Crnoj Gori, u reliogoznom rječniku označene kao litije, su bile izuzetno masovne i izuzetno učestale i nisu birale radne i neradne dane, iako su se odvijale u jednoj društvenoj zajednici koja ima izuzetno mali broj stanovnika.
Maleno je lijepo
Kada se krajem 80-ih i početkom 90-ih godina prošlog vijeka krenulo u promjenu privrednog sistema socijalističkih zemalja ekonomisti sa Zapada su lansirali mnoge parole, koje su neselektivno preuzimane od strane domaćih ekonomista i ugrađivane u ekonomski sistem.
Jedna od tih parola je bila i “small is beautiful” ili “maleno je lijepo”.
Kako je varao Berni Madof
Amerikanac Berni Madof (Bernard Lawrence “Bernie” Madoff) nekada je bio uvaženi finansijer, ali sada „okajava svoje grijehe“ u saveznom zatvoru u Butneru u Sjevernoj Karolini.
Slobodne devizne rezerve kao odgovor ekonomske politike BiH na pandemiju
Da bi ublažio posljedice koje će, zatvaranje saobraćajnih i trgovačkih komunikacija, sužavanje tržišta nabave i prodaje, kao i obustavljanje dijela proizvodnih i uslužnih djelatnosti, zbog pandemije imati na američki BDP tj. u krajnjoj liniji na životni standard Amerikanaca, gornji dom američkog parlamenta (Senat) je odobrio povećanje javne potrošnje za 2.000 miljardi dolara i to pretežno kroz emisiju obveznica koje će vršiti američki trezor (Ministarstvo finansija SAD), a otkupljivati američka centralna banka (Federalne rezerve).
I evropske institucije su razmišljale kako uliti svježu krv u malaksalu ekonomiju zone evra i Evropske unije, a Evropska centralna banka/ECB je donjela odluku da „podigne imunitet“ svog privrednog sistema sa 750 milijardi evra.
To je kumulativni iznos pozajmica, koji će kroz kupovinu obveznica evropskih zemalja (ali i privatnog sektora!) od strane ECB biti stavljen na raspolaganje evropskoj privredi i budžetima zemalja zone evra tokom 2020.god.
Raspolaže li, i može li raspolagati, Bosna i Hercegovina, sa nekim sličnim instrumentom ekonomske politike, koji bi mogao podstaći tražnju za domaćim proizvodima i održati nivo javne potrošnje koji je postojao prije pandemije?
Que pasa???
Svjedoci smo pandemije korona virusa koji se polako, ali sigurno širi planetom i odnosi svoje žrtve.
Ekonomije klize u recesiji, kapitalisti brinu za svoj imetak, poneki i za svoje radnike.
Bradikardija kreditna
Kredit je srce svake ekonomije, a kada oboli srce, bolestan je organizam. Svako srce pumpa krv koja hrani sve organe i ćelije, pa i one koja su od srca najudaljenija. U medicinskoj struci i nauci, bradikardija označava usporen srčani ritam i simptom je za mnoga obolenja.
Negativna kamatna stopa
U jednom od prethodnih postova sam obećao da ću ponuditi svoje objašnjenje negativnih kamatnih stopa na javni dug FBiH, tj. da ću „pokušati“ objasniti zašto FBiH zarađuje kada joj druga lica (pravna ili fizička) pozajmljuju novac.
Ispod nule
Od druge polovine 2011.god. Federacija BiH se zadužuje na finansijskom tržištu BiH. Umjesto da uzima kredite kod komercijalnih banaka FBiH emituje hartije od vrijednosti različitog dospijeća na Sarajevskoj berzi (SASE). I kredit i emitovana hartija od vrijednosti predstavljaju javni dug FBiH i na oba načina FBiH prikuplja novčana sredstva za finansiranje javnih rashoda.
Kreditni semafor
Kako će se ponašati, kretati, određene pojave/varijable je jedno od ključnih dilema i predmeta istraživanja u svim ljudskim djelatnostima.Prognoza se može izvršiti manje ili više složenim metodama, a komplikovani načini prognoze nisu garant uspješne prognoze, kao što ni jednostavne metode ne treba a priori odbacivati.
Vidovdanska “predrasuda rodne grude”
Na Vidovdan 2018. godine emisija petogodišnjih obveznica Republike Srpske uvrštena je na Bečku berzu. Ova emisija je jedinstven događaj. Prvi put u istoriji Bosne i Hercegovine jedan njen entitet prodaje obveznice, zadužuje se na stranoj berzi – do Vidovdana sve emisije Srpske su bile na BLSE (Banjalučka berza). Čitaj dalje
O mačkama, miševima i riži
Široko rasprostranjena predrasuda je da su plansku ekonomiju imale i imaju samo bivše ili sadašnje komunističke zemlje, SSSR i Kina. Indija je parlamentarna demokratija sa višestranačkim partijskim sistemom, a planira svoj ekonomski razvoj od 1951. godine. Indija je i članica Komonvelta na čijem je čelu britanski monarh. Zadnji petogodišnji plan (dvanaesti) je završen 2017.godine, a od aprila 2017. godine je pokrenut trogodišnji akcioni plan. On je dio sedmogodišnjeg strateškog dokumenta, koji je izrađen unutar petnaestogodišnjeg planskog dokumenta. Čitaj dalje
Jedanaesta recesija i jedanaesta petoljetka
Koje ekonomske informacije iz svijetske ekonomije će biti predstavljene javnom mnjenju jedne zemlje pretežno zavisi od geografskog položaj te iste zemlje. BiH pretežno ne trguje sa Zimbabveom, radnici iz BiH pretežno ne idu da rade na Haiti, strani investitori u BiH nisu većinom iz Južnoafričke Republike. Kako je BiH evropska zemlja i naše interesovanja su uglavnom vezana za evropske ekonomije i posredno za američku. Naša evrocentričnost je zapravo amerikocentričnost, jer je u velikom dijelu Evrope uticaj SAD vrlo jak i star, sa razlogom… seže od Maršalovog plana (1948. g.) Čitaj dalje
Ekonomska politika tipa “Ostajte ovdje”
Kao mjera uspješnosti jedne ekonomije mogu se koristiti različiti pokazatelji. Kao krajnji pokazatelj kvaliteta ekonomske politike u periodu od jedne ili više godina se koristi godišnja stopa rasta realnog bruto domaćeg (BDP) tj. nominalna stopa rasta BDP umanjena za stopu inflacije. Čitaj dalje
