Svjetska banka dva puta godišnje, u aprilu i oktobru, daje prognozu kretanja cijena roba (eng.commodities).
Category: For thinking/Za razmišljanje
Prevremeni otkup obveznica Dojče banke Frankfurt – Neizbežna zarada
U ovome tekstu nećemo detaljno pisati o velikom padu cena akcija Dojče banke Frankfurt koji se desio 24.marta 2023. već o jednoj njenoj poslovnoj odluci koja najbolje pokazuje da između nje i Kredit Svis i Banke Silikonske doline, za sada, nema znaka jednakosti.
Inflacija u Srbiji i eurozoni – Naivna pretpostavka
Većina prognoza u društvenim naukama, a ekonomija je jedna od njih, se baziraju na pretpostavkama.
Prodaja druge po veličini švajcarske banke – Korak dalje
Uvek kada se dešavaju velike promene u ekonomskoj, posebno monetarnoj, politici bankarske krize je vrlo teško izbeći, a još teže sa njima upravljati.
Stanje njemačke ekonomije – Bezrazložan strah
Ekonomska statistika je zainteresovana za mnoge podatke, a tri su ključna: stopa rasta realnog BDP, nezaposlenost i inflacija.
Aktiva Evropske centralne banke – Čarobni štapić?
Posljednja etapa rasta aktive Evropske centralne banke (ECB), ili popularno rečeno štampanja novca, započela je u martu 2020. sa dolaskom pandemije.
Posledice Bregzita – O medu i mleku
U junu 2016. Velika Britanija je na referendumu tesnom većinom odlučila da izađe iz Evropske Unije.
Uređivačka politika medija i tržište gasa – 26.septembar 2022.
Prošle godine,početkom jeseni, pokidana je dugo godina građena glavna ekonomska spona između Njemače i Rusije.
Kupovina stana kao zaštita od inflacije – Unaprjed izgubljena trka?
U tekstu koji je dozvao stihove pjesnika Džonija Štulića (strahovi su konjukturni, od njih se dobro živi) iznjeli smo pretpostavku da su neizvjesnost i rast cijena građevinskog materijala usljed početka rata u Ukrajini i Rusije doprinjeli rastu cijena stanova u BiH.
Cijena stanova u Srpskoj – Pucanje balona?
Statistički zavod Republike Srpske je nedavno obradovao jedan veliki dio stanovnika Republike Srpske koji su u potrazi za krovom nad glavom.
Ocijena ekonomskih reformi u Bosni i Hercegovini – Potpuno pogrešna pretpostavka
Od ekonomskih reformi u BiH započetih na kraju XX vjeka, a poslije rata 1992 – 1995, očekivalo se da uspostavi efikasniju privrednu strukturu i rentabilnija i produktivnija preduzeća.
Ekonomsko raspoloženje u Evropskoj uniji – Moglo je biti i gore?
Evropska unija je sa izuzetkom Mađarske i uz povremeno i privremeno, djelimično i nedosljedno, iskakanje Hrvatske (preciznije njenog predsjednika države) postigla jedinstvo u svom stavu prema ratu između Ukrajine i Rusije i odabrala stranu na kojoj se nalaze i Sjedinjene Američke Države.
Samopouzdanje građevinskog sektora u Srbiji – Srpski neimari
Ekonomska aktivnost u građevinskom sektoru posebno je značajna u malim i slabo razvijenim ekonomijama u kojima je veliki dio privredne dinamike direktno ili indirektno vezan za ovu djelatnost.
Samopouzdanje potrošača u Njemačkoj – Na jednoj strani kapital, a na drugoj rad
Prema podacima Eurostata stopa nezaposlenosti u Njemačkoj je na vrlo niskom nivo što navodi na prvu pomisao da je stanje u njemačkoj ekonomiji savršeno?
Tržište akcija u Republici Srpskoj – Stepen inkluzivnosti
Trgovina akcijama na Banjalučkoj berzi postoji, ali je vrlo niska i odvija se pretežno sa akcijama preduzeća koje se bave proizvodnjom i prometom električne energije i sa akcijama onih preduzeća koja isplaćuju visoku i urednu dividendu (npr. Mtel a.d. Banjaluka).
Poslovno povjerenje i poslovno raspoloženje – Od milog do nedragog
Istraživanje tržišta je aktivnost koju provode firme da bi saznale kako podesiti svoje proizvode, njihove cijene i kanale distribucije potrebama svojih postojećih i potencijalnih potrošača.
Svjetski novčani poredak – Petrodolar
Nakon Drugog svjetskog rata američki i saudijski vladari su se dogovorili da se cijena nafte obračunava u američkim dolarima i tim dogovorom je, uz fiksiranje odnosa cijene zlata u dolarima, kreiran svjetski novčani poredak baziran na dolaru.
Kriza javnog duga u Srbiji 2009.godine – Naravoučenije
U Mastrihtu 1992.godine dogovoreni su ekonomski uslovi za pristupanje Evropskoj uniji, a od tih uslova jedan se odnosi na javni dug, a drugi na budžetski deficit.
Prognoza inflacije u 2023 – Približavanje Bosne i eurozone?
Tokom 2021.godine sve prognoze inflacije u EU i SAD su se zasnivale na pretpostavci, koja je zbog mnogo ponavljanja sa mnogo bitnih radnih mesta, postala ozbiljna tvrdnja, a koja je glasila da je inflacija prolazna ili tranzitorna.
Inflacija u Evropskoj uniji u 2022.godini – Sav Balkan u drugoj ligi
2022.godina je iza nas i vreme je da sumiramo uspeh ekonomskih politika, ekonomskih unija, valutnih zona i evropskih zemalja u borbi protiv inflacije.
Inflacija u zemljama u kojima je evro zakonsko sredstvo plaćanja – Klimaks?
U romanima svaka priča ima uvod, zaplet, vrhunac, rasplet i kraj, ili književnički rečeno – kompoziciju.
Način određivanja cene električne energije domaćinstvima u Evropskoj uniji- Trgovačka logika
Velika tema za svakog malog čoveka u Srbiji i Bosni je cena električne energije u 2023.godini.
Krediti i depoziti stanovnika Bosne i Hercegovine – Odumiranje klasne svijesti
U Bosni, a i u ostalim zemljama druge Jugoslavije, skoro niko više ne pominje podjelu društva na klase, osim možda poneki zadrti profesor nauke o društvu (sociolog), ali i on to čini u strahu da izgovara implicitno zabranjene stvari i pojmove.
Cena električne energije i ekonomske reforme – Cvrčak i mrav
Promena cena na tržištu električne energije može poslužiti kao jedan od pokazatelja stepena regulacije cena u jednom ekonomskom sistemu i stepena spremnosti za ekonomske reforme.
Kamatna stopa na novac koji američke banke drže kod FED-a – Ostajte ovdje
Sjedinjene Američke Države nisu ovisne o uvozu energije u mjeri u kojoj je to Evropska unija i zato je njena borba protiv inflacije instrumentima monetarne politike mnogo efiksnija nego evropska.
Uticaj ponude novca na cijene u SAD – Manje novca, manja inflacija
Kako su SAD došle do inflacije od samo 7,1% (novembar 2022) i očekivanja da će do kraja godine ona biti još niža, u trenutku kada je inflacija u eurozoni 10%, a u Bosni 17,4% (oktobar 2022)?
Kamatna stopa na srpske i hrvatske obveznice – Hotel Esplanade
I Srbija i Hrvatska imaju visoke javne dugove, iako se to pored dužničkih šampiona, Španije, Portugala, Italije i Grčke, baš i ne primjećuje.
Inflacija u Srbija – Korpa
U istorijskim čitankama stoji da je Sretenjski ustav iz 1835. godine bio do te mjere originalan, napredan i liberalan (po uzoru na francuski) da su sve tri velike carevine toga doba (ruska, austrougarska i otomanska) odmah po njegovom donošenju tražila od Knjaževine Srbije da ga ukine, a to je naravno i učinjeno.
Informacioni vakum na tržištu akcija Republike Srpske – Čekajući skupštinu, al’ ne narodnu
Postoji opšta saglasnost da su akcije Mtela a.d. Banjaluka (TLKM-R-A) jedina likvidna akcija na Banjalučkoj berzi, što bi trebalo da znači da se njima trguje mnogo učestalije nego drugim akcijama.
Tržišni rizik na Banjalučkoj berzi – O ukusima ne vrijedi raspravljati
U prethodnom tekstu smo postavili pitanje zašto investitori odbijaju da kupe akcije Mtela a.d. Banjaluka po cijeni od 1,56 KM, ako je očekivana zarada, na godišnjem nivou oko 14%, a kamatna stopa na štedne uloge u bosanskim bankama maksimalno 3%?
Dividende na akcije Mtela a.d Banjaluka u 2022. godini – Ipak malo viša?
Tokom 2022.godine Mtel a.d. Banjaluka je isplatio ostatak dividende po finansijskim izvještajima za 2021.godinu i sada se očekuje da počne isplaćivati dividende po finansijskim izvještajima za 2022. godinu.
Vrijednost američkog dolara – Kratki i dugi rok
Uhvaćen u klopku vodećih svjetskih medija (eng. mainstream media, MSM) i lokalnih medija koji iz raznih motiva preuzimaju od MSM informacije prosječan čovjek prisiljen je da razmišlja i djeluje kratkoročno.
Američka monetarna politika – Miki Maus?
Pristalice teorije evolucije ljudskog roda smatraju da je daleki predak Homo Sapiensa morao po svojoj prirodi biti oportunista, jer je samo tako mogao opstati u surovoj životnoj sredini.
Razlozi britanskog ekonomskog fijaska – Dvojac bez logike
Promjene u poreskoj politici, a posebno smanjenje poreskih stopa, se lakše provode ako je budžet popularno rečeno „pun“.
Posljedice loše ekonomske politike u Ujedinjenom Kraljevstvu – U zemlji čuda
Poslovne odluke donose ili direktno ljudi, ili softeri koje su kreirali ljudi, a u koje je ugrađen ljudski način djelovanja, ponašanja i reagovanja.
Neuspjeli eksperiment sa ekonomijom ponude u Velikoj Britaniji – Superhik
Velika većina laika, ali i mnoštvo ekonomista, ne razumije ekonomsku pozadinu naglog pada vrijednosti britanske funte koji se desio krajem septembra.
Suština ekonomije ponude – Gospodin Regan i gospođa Tačer
Poreski sistemi ogromne većine zemalja su, s obzirom na odnos poreske stope i veličine poreske osnovice, progresivni.
Rast kamatnih stopa Evropske centralne banke – Velika nervoza
Kada kamatne stope rastu najmanje su nervozna ona pravna ili fizička lica koja su uzela dugoročne kredite sa fiksnom kamatnom stopom neposredno prije početka rasta kamatnih stopa.
Proizvodnja električne energije u BiH – Energetska bajka
U Bosni i Hercegovini se vole hvaliti proizvodnjom električne energije, pa bi se mogao izvesti zaključak da je ova djelatnost u stalnom rastu?
Inflaciona očekivanja u Bosni i Hercegovini i Evropskoj uniji – Nekada i sada
Iz perspektive poratnih devedesetih godina sadašnja inflacija u Bosni od 16,8% (avgust 2022) ne predstavlja neki ogroman ekonomski poremećaj?
Da li je korištenje slobodnih deviznih rezervi CBBiH za kreditiranje bosanskih entiteta u suprotnosti sa modelom valutnog odbora? – Ako laže koza, ne laže rog
Na prijedlog člana Predsjedništva BiH g.Milorada Dodika da CBBiH slobodne devizne rezerve posudi bosanskim entitetima CBBiH je reagovala izuzetno negativno.
Цијена пшенице и нафте – Шта је сијенка, а шта извор свјетлости
У производњи најважнијих пољопривредних култура, пшенице, кукуруза и соје, највећи удио у трошковима производње узима цијена обраде земљишта, односно утрошена нафта.
Da li bi kreditiranje bosanskih entiteta od strane Centralne banke BiH proizvelo dodatnu inflaciju u BiH? – Mirno spavaj nano sve je zaključano
Tokom zadnjih mjeseci obnovljen je prijedlog da Centralna banka BiH (CBBiH) počne davati kredite bosanskim entitetima.
Prestanak rasta životnog standarda u Srbiji – Uvoz inflacije
Srbija vodi vrlo aktivnu ekonomsku politiku, koja se preko privrednog rasta, odrazila izuzetno pozitivno na realne neto zarade i životni standard građana Srbije.
Kupovna moć radničkih zarada u BiH – Pad zbog inflacije
U prethodnom tekstu izračunali smo realne zarade za američku ekonomiju, a u ovome ćemo to učiniti za bosansku ekonomiju.
