Svi dijelovi BiH, kao i Srbija i Hrvatska, su nakon početka dezintegracije SFRJ prošli kroz period visoke inflacije, koja je ponekad prelazila u hiperinflaciju. Čitaj dalje
Month: September 2018
Evroazija na Balkanu
U Bosni i Hercegovini, pogotovo u Republici Srpskoj, dio Evroazije tj. Rusija velika je tema, isto kao što je velika tema bio izbor posljednjeg američkog predsjednika. Čitaj dalje
Državna intervencija
Ekonomski problemi se ponekad tretiraju izolovano, izvan ekonomskog sistema u kojem su nastali. Ako se elementi ekonomskog sistema ne dovode u međusobnu vezu, postavljeni problem je vrlo teško riješiti. Da li je nešto ekonomski problem koji se tiče izvršne vlasti (npr. Vlade Republike Srpske, u daljem tekstu vlada) zavisi od definisanih ciljeva ekonomske politike, ali i prihvaćenog modela privrednog razvoja. Čitaj dalje
12 godina poslije
Kada se govori o funkcijama berze najčešće se navode njene tehničke funkcije svojstvene svakom organizovanom finansijskom tržištu. Berza informiše tržišne učesnike o bitnim karakteristikama hartija od vrijednosti (cijeni, obimu trgovine i varijabilitetu cijena, trgovine i prinosa). Na berzi se vrši otkrivanje cijene hartija od vrijednosti (eng. price discovery), a berze isto kao i banake omogućavaju razmijenu likvidnosti između suficitnih i deficitnih sektora ekonomije. Čitaj dalje
Šta će biti ako se raspadne EU?
Већ годинама домаћа штампа је крцата насловима из којих се може закључити да ЕУ само што се није распала[1]. Иако ЕУ јесте у дубокој кризи која се огледа у јачању ултрадесничарских и анархо-комунистичких политичких покрета и организација, ријетко се ко пита шта би било са грађанима земаља чланица, па и са грађанима сусједних земаља, ако би заиста до овога и дошло. Čitaj dalje
12 years later
When it comes to the functions of the stock exchange, it is usually stated that its technical functions are characteristic of every organized financial market. Read more
Polijetanje aerodroma
Kao što je za psihofizički zdravu osobu najgora razvojna opcija neiskorišten talenat isto tako je za ekonomski sistem najlošija politika ekonomskog razvoja ona koja zanemaruje ključne resurse. U ovom postu pravim otklon od bankarstva, ali i dalje ostajem u uslužnom sektoru – Aerodromi Republike Srpske a.d. Banjaluka (ARS) su preduzeće za pružanje usluga u vazdušnom saobraćaju. Čitaj dalje
The airport takeoff
As is for the healthy person the worst development option untapped talent, it is also the worst economic development policy the economic system that neglects key resources. In this post, I am not writing about banking, but I still remain in the service sector – Airports of Republika Srpska Joint-stock company Banja Luka (ARS) is an airline service provider. Read more
The degree of credit policy expansiveness
In the previous post, I investigated the trend of loans and deposits ratio (LtD) for the period 2003-2014. based on time series published by the central bank of USA. Read more
Stepen ekspanzivnosti kreditne politike
U prethodnom postu sam istražio kretanje racia kredita i depozita (LtD) za period 2003-2014. g. na osnovu vremenskih serija koje publikuje centralna banka SAD. Po američkoj metodologiji LtD je konstruisan na osnovu odnosa kredita privatnom sektoru i ukupnih depozita. Ako u LtD nisu ukupni krediti i ukupni depoziti, ili krediti i depoziti po sektorima, LtD se transformiše u pokazatelj udjela kredita u depozitima, što ga čini nedovoljno preciznom mjerom smjera kreditne politike banaka. Čitaj dalje
Kreditna politika banaka
Krediti i depoziti su dva glavna bankarska agregata. Depoziti su osnovni izvor finansiranja banaka a krediti glavni bankarski proizvod. Količnik (racio) kredita i depozita (eng. loan to deposit ratio, LtD), je jedan od brojnih pokazatelja kojim se mjeri likvidnost banaka (LtD se može pomnožiti i sa 100). Čitaj dalje
Banks’ credit policy
Loans and deposits are the two main banking aggregates. Deposits are the main source of bank financing and loans are the main banking product. Read more
Banks’ capital ratio
The goals of banking operations are moving in the triangle of profitability, liquidity, and safety. It is difficult (of course not impossible) to achieve all three business goals at the same time, as some goals are mutually exclusive. Read more
Stopa kapitalizacije banaka
Ciljevi bankarskog poslovanja se kreću u trouglu profitabilnost, likvidnost i sigurnosti poslovanja. Teško je (naravno ne i nemoguće) postići sva tri poslovna cilja istovremeno, jer se neki ciljevi međusobno isključuju. Ako je visoka profitabilnost postavljena kao cilj poslovanja to zahtjeva pretvaranje dodatnih novčanih sredstava u kredite, što smanjuje likvidnost. Čitaj dalje
Loši krediti u bankarskom sektoru
Jedan od vodećih indikatora preformansi/zdravlja bankarskog sektora su loši krediti. U bankarskoj stručnoj terminologiji oni se skraćeno nazivaju NPL (eng. nonperforming loan) i najčešće se izražavaju kao udio/procenat ukupnih (bruto) kredita. Čitaj dalje
Bad loans in banking sector
One of the leading indicators of the performance/health of the banking sector are bad loans. Read more
Politička ekonomija bh i srpskog bankarstva na primjeru Pavlović International Bank a.d. Slobomir, Bijeljina
Sažetak
Bankrot Bobar banke a.d. Bijeljina i istražne radnje te političko-medijska kampanja u vezi kredita koji je Pavlović banka International a.d. Bijeljina (Banka) dala sadašnjem predsjedniku Republike, kao i bitka dva suprostavljena politička bloka u Republici Srpskoj, značajno su narušili poslovni imidž Banke. Dio srpske političke scene (partije u Republici Srpskoj koje djeluju kroz Savez za promjene) je u ovome predmetu izgubio elementarnu ljudsku i ekonomsku logiku i ponio se vrlo neracionalno i društveno neodgovorno. Čitaj dalje
Addiko Bank – pozitivni efekti restrukturiranja koje traje
Objavljeno u časopisu Banke u BiH, Sarajevo
Jović, Dragan. 2018. „ Addiko bank – pozitivni efekti restrukturiranja koje traje”. Banke u BiH br. 195 God. XIX br. 04/2018: 38-42.
Sažetak
Addiko Bank od 2013. g. prolazi kroz proces finansijskog restrukturiranja, a proces operativnog restrukturiranja je započet 2016. g. Dosadašnji efekti restrukturiranja (kraj 2017.g.) su izuzetno pozitivni, a u budućnosti se očekuje još bolji poslovni rezultati, ukoliko izostanu negativni makroekonomski šokovi. Čitaj dalje
O zateznoj kamatnoj stopi u Republici Srpskoj i njenoj visini
Objavljeno u časopisu Računovodstvo i poslovne finansije, Sarajevo.
Jović, Dragan. 2014. „O zateznoj kamatnoj stopi u Republici Srpskoj i njenoj visini”. Računovodstvo i poslovne finansije, br. 7/14: 70-76.
Sažetak
U odnosu na odabrane zemlje, ali i u odnosu na Federaciju Bosne i Hercegovine, Republika Srpska ima najvišu zateznu kamatnu stopu. Razlozi za njeno smanjenje su mnogostruki, a mi smo izdvojili njih ukupno devet. Čitaj dalje
Modeliranje zatezne kamatne stope
Objavljeno u časopisu Banke u BiH , Sarajevo.
Jović, Dragan. 2014.“ Modeliranje zatezne kamatne stope”. Banke u BiH. br. 153 God. XVI: 28-33.
Sažetak
Model određivanja zatezne kamatne stope (ZKS) u Bosni i Hercegovini se razlikuje od modela u razvijenim zemljama i u zemljama u razvoju u našem neposrednom okruženju. U Bosni i Hercegovini, njenim entitetima Republici Srpskoj i Federaciji Bosne i Hercegovine, ZKS je određena kao fiksna stopa, a ne kao varijabilna stopa sa dvije komponente; baznom kamatnom stopom (b.k.s). i fiksnim djelom (maržom). Čitaj dalje
Uvod u postove o zateznoj kamatnoj stopi u Srpskoj
U potrazi za makroekonomskim podacima krajem 2013.g. sam na jednom hrvatskom sajtu našao informacije o visini zatezne kamatne stope u RH, a u vezi izmjena zakona o zateznoj kamatnoj stopi (z.k.s.). Odmah sam napravio kratku komparativnu analizu zateznih kamatnih stopa u eks YU i shvatio da je Srpska (18,25%), apsolutni šampion, čak i u odnosu na FBiH (12%), a ovakvo stanje u BiH traje od 2001.g. Čitaj dalje