U jednoj od prethodnih objava smo u svrhu razvoja tržišta akcija na Banjalučkoj berzi označili nekoliko referentnih cijena akcija Hidroelektrana na Trebišnjici a.d. Trebinje (HETR-a), a sada ćemo tim cijenama dati novi, ekonomski, smisao.
Kretanje cijena akcija ima naročit smisao za trgovce akcijama, koji kupuju akciju po nižoj cijeni da bi je prodali po višoj.
Poslovna strategija trgovaca akcijama je „kupi i prodaj“.
Poslovna strategija investitora je drugačija od poslovne strategije trgovaca.
Investitori kupuju akcije da bi ih zadržali, pa se njihova investiciona strategija naziva „kupi i drži“.
Zašto bi neko kupovao akcije da bi ih držao u svom posjedu, umjesto da ih proda čim cijene porastu?
Jedan od mogućih odgovora je dividenda.
Isplata ili neisplata dividende zavisi od tzv. politike isplate dividende, koja niti u jednom akcionarskom društvu nije jednaka.
Dividendna stopa u slučaju potencijalne isplate dividende od jednog feninga *
(Hidroelektrane na Trebišnjici a.d. Trebinju)
Izvor: BLSE (Obradio Bife). *Napomena: Na x osi je pretpostavljena (referentna) cijena akcija HETR-a.
Percepcija akcija HETR-a, tj. njihova cijena, bi bila promijenjena za 180 stepeni ukoliko bi skupština akcionara odlučila da isplati dividendu – to je svima jasno.
Ono što nije svima jasno je, da čak isplata dividende od svega jednog feninga dovodi do apsolutnog preokreta na tržištu akcija HETR-a.
Zavisno od cijene po kojoj je kupljena akcija dividenda stopa bi se u slučaju isplate dividende od jednog feninga kretala od 5% do 0,4%.
U oktobru 2021. kamatna stopa na štedne depozite stanovništva ročnosti do jedne godine u bosanskim bankama je bila oko 0,2%.
Ako mali akcionari HETR-a žele povećati svoje materijalno blagostanje i umanjiti frustraciju zbog niske tržišne cijene HETR-a, oni bi možda trebali krenuti u akciju ubjeđivanja većinskog vlasnika HETR-a da počne isplaćivati dividende?
Vlada Republike Srpske kojoj je povjereno upravljanje imovinom Republike Srpske, a kapital u HETR- u je jedan oblik imovine Republike Srpske, ne bi imala ništa protiv toga prijedloga, jer je njen osnovni cilj rast materijalnog blagostanja svih njenih građana, među kojima su i mali akcionari HETR-a?
Jedan fening mjenja sve.
